خلاصه ی درس تاریخ

ساخت وبلاگ

خلاصه درس1

 عربستان سرزميني است که از اطراف به سرزمينهاي ايران ,  حبشه و مصر و همچنين اقيانوس هند محدود ميشود . و در غرب اين سرزمين تاريخي , شهرهاي مهم آن يعني مکه و يثرب( يا مدينه کنوني )قرار دارد .

پيشرفت اسلام باعث وحشت اعراب ربا خوار و برده دار شده بود , آنان مي دانستند که با گسترش اين دين که مخالف ظلم و ستم است برده اي چون بلال حبشي با ديگران تفاوتي ندارد . 

در زمان گسترش دين اسلام , سه تن به نامهاي ابوجهل , ابولهب و ابوسفيان از بزرگترين و مهمترين دشمنان دين به حساب مي آمدند . به دليل افزايش آزار و اذيت از سوي مشرکان , پيامبر به تعدادي از مسلمانان فرمان دادند تا مکه را به سمت و مقصد حبشه ترک نمايند و اين گروه به سرپرستي جعفر ابن ابيطالب به حبشه مهاجرت کردند. مشرکان مکه , فردي را به نام عمروعاص به سوي حبشه فرستادند تا با اهداي هداياي فراوان , پادشاه حبشه را به تحويل مسلمانان ترغيب کنند .

پادشاه حبشه پس از آگاهي از نظر مسلمانان هداياي مشرکان را پس فرستاد و از مسلمانان خواست تا با امنيت و آرامش در حبشه زندگي کنند .

مشرکان به دليل عدم بازگشت مسلمانان از حبشه , بسيار خشمگين شده و عهد نامه اي را تنظيم کردند و بر اساس اين عهد نامه پيامبر و بستگانش را تحريم اقتصادي نمودند. يعني علاوه بر قطع رابطه , نه چيزي از آنان بخرند و نه چيزي به آنان  بفروشند .اين عهدنامه زماني شکسته مي شد که مسلمانان حاضر مي شدند تا پيامبر را به مشرکان تحويل دهند .

مسليمن پس از اطلاع از اين عهدنامه , به همراه ابوطالب و پيامبر , به مدت سه سال در دره اي نزديک شهر مکه , بنام شعب ابوطالب اقامت گزيدند . در طي اين سه سال , هزينه زندگي محاصره شدگان بر عهده ابوطالب و خديجه بود .

محاصره مسلمانان (سال دهم بعثت ) به پايان رسيد   

پس از پايان محاصره اقتصادي دو تن از ياوران حضرت پيامبر , ( ابوطالب و حضرت خديجه ) وفات يافتند

مردم يثرب از دو قبيله اوس و خزرج بودند و پس از سالها اختلاف و درگيري تصميم گرفتند تا با قبول اسلام و اطاعت از پيامبر خدا درگيريهاي خود را کنار بگذارند.

مردم يثرب پس از قبول اسلام با حضرت پيمان بستند تا او را ياري کنند و به همين دليل به آنان انصار يا (( ياري کنندگان )) گفته شد .

مسلمانان براي حفظ دين و ايمان , اموال خود را رها کردند و به يثرب مهاجرت نمايند که به آنان مهاجرين  يا ((هجرت کنندگان)) مي گويند .

حضرت محمد ( ص ) يک ماه از سال را جهت عبادت به غار حرا رفت و از طرف خداوند به پيامبري مبعوث گرديد . و در آن هنگام چهل سال داشت . او مامور شد تا مردم جهان را به پرستش خداي يکتا , دست برداشتن از بت پرستي , ايمان به روز رستاخيز و قبول پيامبري دعوت کند . حضرت علي و خديجه (پسر عمو و همسر پيامبر ) پيش از همه به او ايمان آوردند .

از جمله مهمترين قبيله عرب از قبيله قريش نام داشت . از جمله شهرهاي مهم که در مسير کاروانهاي تجارتي قرار داشت مکه و يثرب بود که همراه با شهر طائف در ناحيه حجاز عربستان واقع شده بودند .

 

 

 

 

خلاصه درس2

پیامبر سرانجام به يثرب هجرت کرد. از آن پس اين شهر به مدينته النبي يا (( شهرپيامبر )) معروف شد .پس مي توانيم ورود پيامبر به مدينه و سال هجرت پيامبر را از مکه به يثرب , آغاز تاسيس حکومت اسلامي و مبدا تاريخ اسلام بناميم . ايشان پس از ورود به مدينه ابتدا , مسجدي را بنا کرد که علاوه بر محل عبادت مسلمين , مرکز حکومت و تصميم گيري و اجتماع مسلمانان مدينه نيز به شمار مي رفت . ايشان سپس با يهوديان پیمان بستند  تا اختلاف خود را کنار بگذارند اقدام مهم ديگر پيامبر در مدينه , ايجاد پيوند برادري ميان مسلمانان بود که بر پايه ايمان و اعتقاد بنا شده و اتحاد مسلمين را تقويت ميکرد.

غزوه بدر.

در سال دوم هجرت ميان مسلمانان و مشرکان جنگ در گرفت , کاروان بازرگاني مشرکان از شام به مکه در حرکت پس از دوري کاروان, ميان سپاه اسلام و مشرکان جنگ در گرفت. اين جنگ به دليل آنکه در اطراف چاههاي بدرروي دادجنگ بدر نام گرفت. ( جنگهايي را که پيامبر خود شخصا" در آن حضور داشت غزوه مي نامند ).

.پيروزي مسلمانان در غزوه ي بدر , آوازه ايشان و دين اسلام را در سراسر عربستان پراکنده ساخت و مشرکان را حراسان کرد

غزوه احد

مشرکان  پس از شکست در جنگ بدر  تصميم گرفتند با سپاه سه هزار نفري و تجهيزات فراوان به مدينه حمله کنند . پيامبر ( ص ) مصلحت را در آن ديد که در داخل شهر مدينه با آنان بجنگد . اما جوانان خواهان رويا رويي با دشمنان در خارج شهر مدينه بودند . .

نتيجه اين جنگ که در منطقه اي بنام احد صورت گرفت , شکست مسلمين بود . در حقيقت آنان به طمع جمع غنائم و تصور شهادت پيامبر , مواضع تعيين را رها کرده و از پشت مورد حمله مشرکان قرار گرفتند و بدين ترتيب جنگ احد يا غزوه ي احد به نفع مشرکان به پايان رسيد.

غزوه خندق

در سال پنجم هجرت مشرکان به اتفاق يهوديان مخالف اسلام , سپاهي را فراهم کرده و تصميم گرفتند به مدينه حمله کنند

با پيشنهاد سلمان فارسي جهت حفر خندق در شمال مدينه موافقت نمود

پس از کشته شدن پهلوان نامي مشرکان  و يکي از يارانش , وبه بدليل وزيدن بادي سخت و سرد و همچنين ايجاد اختلاف در ميان آنها , تصميم گرفتند تا به مکه باز گردند و دست از محاصره مدينه بردارند .

صلح حدبييه و گسترش اسلام

پس از آنکه قدرت مسلمانان بر عرب آشکار شد مشرکان مکه با مسلمين صلح کرده و پيمان صلح حدبييه را منعقد نمودند .

 بر اساس اين پيمان مهم , مشرکان متعهد شدند تا ده سال با مسلمانان بجنگند به آنان اجازه زيارت خانه خدا را بدهندو مزاحم امنيت و آرامش ايشان نشوند.(مفاد ومواد پیمان)

با امضاي اين پيمان , پيامبر توانست آزادانه اسلام را تبليغ کرده و نامه هايي براي شاهان ايران , روم و مصر بنويسد و آنان را به اسلام دعوت کند. (نتایج پیمان)

 

 

فتح خيبر

پس از امضاي پيمان صلح و گسترش روز افزون دين اسلام , دشمنان بسيار خشمگين بودند از جمله يهوديان , با کارشکنيهاي خود , مشکلاتي را براي آنان بوجود مي آوردند.

به همين دليل رسول خدا در سال هفتم هجرت , به جنگ آنان رفت و قلعه هاي آنان را محاصره کرد . اين جنگ با دلاوري حضرت علي (ع) و فداکاري مسلمانان , به نفع ايشان پايان يافت .

و در همين زمان جعفر ابن ابيطالب و مسلماناني که به حبشه مهاجرت کرده بودند , به مدينه باز گشتند.

فتح مکه

پس از گذشت دو سال از پيمان حديبيه و پيمان شکني مشرکان , پيامبر اسلام با جمع آوري سپاه عظيم مسلمانان به طرف شهر مکه حرکت کرد .

پس از هشت سال از زمان هجرت مسلمانان به مدينه , مکه توسط ايشان فتح گرديد

پيامبر در آخرين روزهاي عمر خود , هفت دينار اندوخته خود را ميان فقرا و بينوايان تقسيم کرد و با ذکر خدا و ياد او , در 28 صفر سال يازدهم هجرت رحلت فرمود .

پيامبر بزرگوار اسلام 23 سال سخت ترين شکنجه ها را تحمل کرد.

 

خلاصه درس3

پس ازپیامبر، ابوبکربه مدت دو سال خلافت کرد و پس از او عمر ده سال خلافت کرد تا اینکه بدست شخصی بنام فیروز مجروح در گذشت و قبل از مرگش شورای خلافت را که 6 نفر بودند که در نهایت با رای عبدالرحمن بن عوف، عثمان به جای حضرت علی(ع ) خلیفه سوم شد؛ زیرا حضرت علی(ع ) شرایط  عبدالرحمن که عمل به روش دو خلیفه قبلی بود را نپذیرفت ولی عثمان این شرایط را پذیرفت. عثمان فردی ترسو و از خاندان بنی امیه بود و خویشان نالایق او به ثروت اندوزی و کارهای نادرست دست زدند و باعث شورش مردم مصر و بصره علیه او شدند و در نهایت با دسیسه های داماد عثمان به نام مروان بن حکم شورشیان به خانه عثمان ریختند و پس از 13 سال خلافت در سال 35 هجری او را کشتند و مسلمانان حضرت علی(ع) را وادار به قبولی خلافت کردند حضرت علی(ع) دارالخلافه را از مدینه به شهر کوفه در عراق منتقل و اولین کسانی که با حضرت علی(ع) بیعت کردند یعنی طلحه و زبیر اولین ناراضیان و دشمنان او شدند. زیرا رفتار حضرت علی(ع) بر پایه عدل و داد بود و فرقی بین عرب و غیر عرب نمی گذاشت، و این اقدامات مسلمانان بخصوص ایرانیان که جلوه ی کامل عدالت اسلامی را می دیدند علاقمند و شیفته او شدند.

 

 

خلاصه درس4

طلحه و زبیر که از واگذاری حکومت شهرهای بصره و کوفه به آنها از سوی حضرت علی (ع) نا امید شده بودند در مکه عایشه همسر پیامبر را فریب دادند و در بصره برای مقابله با سپاه حضرت علی(ع) آماده شدند. حضرت علی(ع) ابتدا آنها را به صلح دعوت کرد ولی آنها نپذیرفتند و سرانجام در این جنگ طلحه و زبیر کشته شدند و عایشه اسیر شد حضرت علی(ع) بهاحترام پیامبر و به خاطر برادرش که یکی از یاران با وفا و صدیق او بود عایشه را به همراه برادرش محمد بن ابی بکر به مدینه فرستاد و کوفه را مرکز خلافت خود قرار داد چرا؟ به دو دلیل:

1- چون می خواست به شام نزدیک باشد.

2- کوفه از نظر ارتباط با ایران و شام  و حجاز موقعیت مناسبی داشت.

سپاه حضرت علی(ع) و معاویه در محلی به نام صفین   به هم رسیدند ،عمروعاص قرآن ها را بر سرنیزه ها کردند و ماجرایحکمیت را پذیرفتند

گروه ساده اندیش و گمراه سپاه امام علی(ع) که ایشان را به قبول صلح و حکمیت مجبور ساختن از لشکر حضرت علی(ع) خارج شدند و به همین دلیل به خوارج معروف شدند. حضرت علی (ع) در محلی به نام نهروان با آنها جنگید و آنها را شکستداد سال 40 هجری د یکی از خوارج بنام ابن ملجم مرادی در روز نوزدهم ماه رمضان ایشان را مجروح و دو روز بعد به شهادت رسیدند.

امام حسن (ع) چاره ای جز صلح با معاویه نداشتند. ایشان به این خاطر حاضر به صلح با معاویه شدند تا:

1- چهره ی واقعی معاویه آشکار شود.

2- بخاطر مصلحت اسلام و حفظ شیعیان را ضروری تشخیص دادند.

 

خلاصه درس5

اقدامات معاویه پس از صلح با امام حسن (ع) چهره ی واقعی او را آشکار کرد. ، تا زمان مرگ معاویه در سال 60 هجری، حسین ابن علی (ع) سکوت اختیار کرده بودند. ولی با روی کار آمدن یزید که مردی فاسد و شرابخوار که رعایت ظاهر را در اسلام نمی کرد باعث عدم بیعت امام با ایشان و حمایت کوفیان از ایشان شد. ولی کوفیان  در برابر عبیدالله ابن زیاد حاکم یزید در کوفه چهره ی منافقانه ی خود را نشان دادند و امام حسین (ع) را که با 18 هزار نامه فراخوانده بودند تنها گذاشتند و در گناه قاتلان کربلا سهیم شدند. فاجعه عظیم عاشورا در دهم محرم سال 61 هجری اتفاق افتاد ،

یکی از این حاکمان بی رحم حجاج بن یوسف بود که حکومت عراق و ایران را در دست داشت و مرکز حکومتش شهر کوفه بود. سرانجام به خاطر فساد بنی امیه و نارضایتی مسلمانان شخصی به نام ابو مسلم خراسانی با ادعای طرفداری از خاندان پیامبر (ص) مردم را دور خود جمع کرد و با شکست دادن مروان حمار آخرین خلیفه اموی که در هنگام فرار کشته شد پس از نود سال در سال 132 هجری حکومت بنی امیه منقرض شد.

 

خلاصه درس6

پس از تشکیل حکومت عباسیان توسط ابومسلم خراسانی، سفاح به خلافت رسید پس از او برادرش منصور به قدرت رسید و ابومسلم خراسانی را ناجوانمردانه به قتل رساند و مرکز خلافت عباسیان را به شهر تازه تأسیس بغداد منتقل کرد. پنجمین و مشهورترین خلیفه عباسی هارون الرشید بود که قدرت خود را مدیون وزارت برمکیان ایرانی است. ولی ترس از غلبه آنان بر تمام امور و مقام خلافت باعث قتل عام و زندانی کردن برمکیان شد. پس از هارون الرشید بر سر جانشینی وی بین دو پسرش امین و مأمون اختلاف به وجود آمد مأمون که حاکم و امیر خراسان بود سردار خود طاهر را با سپاهی ایرانی به بغداد فرستاد و طاهر امین را کشته و بغداد را فتح کرد. و مأمون به خلافت رسید مأمون برای نزدیکی به ایرانیان و تسلط بیشتر بر آنها مرکز خلافت خود را به مرو در خراسان منتقل کرد و امام هشتم ما شیعیان را ولیعهد خود ساخت چرا به سه دلیل:

1- زیر نظر گرفتن امام رضا (ع) 2- جلوگیری از قیام شیعیان 3- ایرانیان را طرفدار خود سازد

ولی چون به اهداف خود نرسید امام رضا (ع) را در مرو مسموم و به شهادت رساند و ایشان را در سناباد توس به خاک سپردند. اگر چه عباسیان بیش از چهارصد سال حکومت کردند ولی دیگر نتوانستند قدرت اولیه خود را که تا زمان مأمون داشتند بدست آورند و سرانجام با تصرف بغداد توسط هولاکوخان مغول به سال 656 هـ.ق حکومت عباسیان در زمان مستعصم عباسی خلیفه ی سی و هفتم به پایان رسید.

 

خلاصه درس7

الف ) طاهریان :

مأمون معروفترین سردار خود بنام طاهر را امیر خراسان کرد و طاهر قصد داشت حکومتی مستقل تشکیل دهد و با اعلام استقلال، اولین حکومت مستقل ایرانی بعد از اسلام را در ایران تشکیل داد او پس از انتخاب نیشابور به پایتختی تمام خراسان و سیستان و قسمتی از ماورالنهر (سرزمینهای بین دو رود جیهون و سیحون) را گرفت و به کشاورزی اهمیت داد ولی آخرین امیر طاهری محمد بن طاهر فردی مقتدر نبود و در نهایت این حکومت به دست یعقوب لیث سرنگون شد.

 ب) صفاریان:

یعقوب خوارج  سیستان را سرکوب کرد .

عیاران گروهی بودند که طرفدار جوان مردی و بخشش و کمک به ضعیفان بودند اما گاهی به راهزنی و غارت کاروان ها می پرداختند

یعقوب پس از پیروزی اولیه سرانجام از سپاه خلیفه شکست خورد و پس از چندی مبارزه با بیماری در آنجا در گذشت و برادرش عَمرو لیث جانشین او شد و با خلیفه صلح کرد و به خلیفه مالیات داد. ولی خلیفه بطور پنهانی به تحریک مخالفان عمرو لیث پرداخت و امیر اسماعیل سامانی حاکم ماوراءالنهر را با او در گیر کرد و در نهایت امیر اسماعیل او را اسیر و به بغداد فرستاد و او در زندان خلیفه به قتل رسید و صفاریان ضعیف شده و تنها در سیستان حکومت می کردند.

 

خلاصه درس8

علویان

از دیر باز به قسمت کوهستانی گیلان دیلم و به مازندران طبرستان می گفتند. چون این مناطق دارای کوههای بلند و جنگلهای سرسبر بود اعراب و مسلمانان نتوانستند به مدت دو قرن وارد این مناطق شوند و از قرن سوم به بعد به تدریج اسلام وارد آنجا شد و حکومتهایی که در این مناطق پدید آمدند به حکومتهای دیلمی مشهور شدند که علویان از فرزندان امام حسن (ع) بودند. داعی کبیر و ناصر کبیر در آمل حکومت علویان را تشکیل دادند.

آل زیار

مرداویج پس از حکومت علویان چون سرداری دلیر بود به حکومت گرگان و طبرستان رسید و سپس برخی دیگر از شهرهای مرکزی و غربی ایران را گرفت. او اصفهان را پایتخت خود قرار داد و چون تصمیم داشت حکومتی مانند ساسانیان ایجاد کند دستور داد آداب و رسوم عصر ساسانیان احیا شود. ولی بدلیل بد رفتاری با سپاهیان خود، بدست آنان کشته شد و پس از او برادرش وشمگیر به قدرت رسید ولی قدرت جانشینی او محدود به گرگان و اطرافش شد حکومت آل زیاد سرانجام در زمان سلجوقیان از میان رفت.

آل بویه :

 پس از مرگ مرداویج، سه برادر که پسران بویه ماهیگیر بودند از سپاه او جدا شدند و با تصرف نواحی مرکزی و غربی ایران به سمت قلمرو خلیفه ی عباسی نزدیکتر شدند و چون خلیفه عباسی دشمن حکومت شیعه مذهب آل بویه بود، احمد معذالدوله به جنگ خلیفه عباسی رفت و با فتح بغداد خلیفه را زندانی کرد و از آن پس، صد سال خلفای عباسی مطیع آل بویه بودند. پناه عضدالدوله مشهورترین امیر دیلمی است. زیرا او با احداث بند امیر برروی رود کر در فارس باعث رونق کشاورزی شد و در بغداد بیمارستان عضدی را احداث کرد که سالها به درمان بیماران و آموزش علم طب     می پرداختند. ابو علی سینا در اواخر عمر خود وزیر یکی از شاهزادگان آل بویه در همدان بود.

 

خلاصه درس9

غزنویان

غزنویان ترک بودند، ترکها در اصل از شرق و نواحی دور دست آسیای مرکزی پس از مسلمان شدن به تدریج وارد ایران شدند و یکی از راههای قدرت یابی آنها در زمان سامانیان، رسیدن به مقام سپهسالاری بود. یکی از سپهسالاران که از سامانیان ناراضی بود آلپتکین نام داشت که به غزنین رفت و حکومت غزنویان را تأسیس نمود. مشهور ترین فرمانروای غزنوی سلطان محمود غزنوی بود که با گرفتن سیستان، بقایای صفاریان را بر انداخت در لشکر کشی به هند ثروت زیادی نصیب خود کرد و همین باعث تکرار حملات سلطان محمود به هندوستان شد که به اسم گسترش اسلام صورت می گرفت پس از او پسرش سلطان مسعود قدرت را در دست گرفت و حسنک وزیر، وزیر معروف پدرش را به اتهام مخالفت با حکومت خود به قتل رساند و چون متوجه حمله به هند شد از مرزهای شمالی غافل شد و در نتیجه ترکان سلجوقی وارد خراسان شدند و مسعود پس از شکست از آنها در حدود غزنین حکومت می کرد.

سلجوقیان

بنیانگذار سلسله ی سلجوقیان، طغرل نام داشت. جد طغرل سلجوق نام داشت سپاه سلطان مسعود با طغرل سلجوقی در دندانقان روبرو شدند که نتیجه آن پیروزی طغرل بود. خلیفه بغداد چون حکومت طغرل را تأیید کرد طغرل نیز از او اطاعت کرد.

آلب ارسلان برادر زاده  طغرل بجای او نشست و در آسیای صغیر با امپراتور روم شرقی در جنگ ملازگرد رو در رو شد و توانست امپراتور روم شرقی را اسیر کند پس از او ملکشاه فرزندش بر تخت نشست و اصفهان را پایتخت خود قرار داد و او مشهورترین سلطان سلجوقی است علت اقتدار ملکشاه سلجوقی استفاده از وزیر مشهور خواجه نظام الملک توسی بود. خواجه نظام بناهای به نام نظامیه در شهرهای بزرگ مثل بغداد و نیشابور تأسیس کرد که محل تحصیل طلاب و تجمع دانشمندان بود به همین خاطر عصر سلجوقیان را عصر وزیران بزرگ نامیده اند.

ولی پس از ملکشاه دو علت یکی درگیری بر سر جانشینی ملکشاه و دیگری وجود مقام اتابکان باعث تضعیف سلجوقیان شد.

اتابکان :

اتابکان یعنی پدر بزرگان.سلجوقیان برای اداره هر ناحیه یک شاهزاده ی جوان سلجوقی را می فرستادند. ولی چون شاهزاده جوان از کشور داری اطلاعی نداشت شخصی بنام اتابک را همراه او میفرستادند که اتابک دارای دو وظیفه بود:  یکی ناحیه مربوط به خود را برای شاهزاده سلجوقی اداره می کرد دوم آن شاهزاده جوان را تربیت می کرد ولی گاهی اتابکان حکومت آن نواحی را در دست خود می گرفتند و یا شاهزاده را وادار به استقلال می کردند.

پس از ملکشاه سلطان سنجر برتخت نشست در زمان او سه دشمن قدرتمند در شمال شرقی ایران حکومت سلجوقیان را تهدید می کردند:قراختاییان ( آنسوی ماوراءالنهر ) سلطان سنجر از آنها شکست خورد.-ترکان غز  -خوارزمشاهیان ( شمال خراسان)

اسماعیلیان:

در دوره ی سلجوقیان شیعیان اسماعیلی که اعتقاد به امامت اسماعیل فرزند امام جعفر صادق (ع) داشتند به رهبری حسن صباح در ایران فعالیت گسترده داشتند.. مرکز فعالیت او قلعه ی الموت در نزدیکی قزوین بود. حسن صباح و اسماعیلیان مخالف سلجوقیان بودند و خواجه نظام الملک توسی بدست پیروان حسن صباح به قتل رسید.

 

خلاصه درس10

 خوارزمشاهیان

به جهت سرسبزی و حاصلخیزی سرزمین خوارزم حکامی که به این منطقه می رفتند، خوارزمشاه یعنی شاه خوارزم نامیده می شودند. مشهورترین آنها نیز سلطان محمد خوارزمشاه بود ولی خوارزمشاهیان بنیان محکم و استواری نداشتند به سه دلیل:

1- وجود حکومت های محلی مانند اتابکان که خوارزمشاهیان بر آنها تسلط نداشتند.2- دشمنی سلطان محمد خوارزمشاه با خلیفه عباسی

3- دخالت ترکان خاتون، مادر سلطان محمد در کارها

این عوامل و عدم دستگیری و مجازات غایرخان حاکم اترار که چهل بازرگان مغول را کشته و اموال آنها را تصاحب کرده بو ، باعث شد که چنگیز خان با پسران خود در سال 616 هجری به ایران حمله کند. پس از حمله و شکست سپاهیان سلطان محمد او به جای مقاومت به جزیره  آبسکون در دریای خزر گریخت و در همان جا کشته شد.

فرزندان چنگیز خان به سه دلیل پس از مرگ او تصمیم گرفتند بار دیگر به ایران حمله کنند.

1- نپذیرفتن سلطه ی مغول توسط مردم مسلمان ایران و قیام های پی در پی 2- وجود قلعه های اسماعیلی که حاضر به تسلیم در برابر مغولان نبودند 3- خلیفه ی بغداد که حاضر به اطاعت از خان مغول نبود

بنابر این نوه ی چنگیز پس از چهل سال از حمله چنگیز وارد ایران شد. اسماعیلیان را سرکوب کرد. بغداد را فتح نمود و المستعصم آخرین خلیفه عباسی را به سال 656 هجری به قتل رسانید و به حکومت 524 ساله خلفای عباسی در بغداد خاتمه داد پایتخت خود را مراغه قرار داد و با استفاده از دانش وزیران بزرگ ایرانی همچون خواجه نصیر الدین توسی و خواجه رشید الدین فضل الله سعی در جبران ویرانی ها و وحشی گری های گذشته برآمد. او حکومتی را تاسیس کرد که به حکومت ایلخانان یعنی خانان مغول شهرت یافت. خواجه رشید الدین فضل الله وزیر یکی از ایلخانان معروف به نام غازان بود. غازان خان امور کشور را منظم کرد و مغولان ساکن در ایران را مسلمان کرد ولی بعد از او حکومت ایلخانان ضعیف شد. چون سرداران مغول خود ایلخانان را انتخاب می کردند و در اداره کشور دخالت می کردند و وزیران ایرانی کار آنها را مخالف کار خود می دانستند و دستور قتل عام آنان را صادر می کردند. آخرین ایلخان مغول ابوسعید جوانی کم تجربه بود و وقتی مرد چون فرزندی نداشت قلمرو ایلخانان تجزیه شد و این حکومت منقرض شد.

خلاصه درس11

سربداران

اهالی روستای باشتین با قتل عام سربازان عیاش مغول، اعلام کردند « سربدار می دهیم تن به ذلت نمی دهیم » و بدین ترتیب حکومت سربداران تأسیس شد. در رأس سربداران دو برادر بنام های عبدالرزاق و وجیه الدین مسعود بودند. وجیه الدین مسعود شیخ حسن جوری را از زندان نجات داد و قلمرو سربداران را در خراسان توسعه بخشید. ولی با ظهور تیمور و اختلاف داخلی بین آنها، حکومت سربداران توسط تیمور برچیده شد.

تیموریان

تیمور که در ماوراء النهر بود ادعا می کرد که از بستگان چنگیز است. توانست تمام آسیای مرکزی و ماوراء النهر را بگیرد. او سمرقند را پایتخت خود قرار داد او سه بار به ایران یورش برد . یورش سه ساله، یورش پنج ساله و یورش هفت ساله وی حکومت سربداران را از بین برد و قیام مردم اصفهان را خاموش کرد. پس از مرگ او پسرش شاهرخ بر تخت نشست او بر خلاف پدر مردی آرامش طلب بود و به عمران و آبادی علاقه داشت. پایتخت او هرات بود و همسرش گوهرشاد در مشهد، مسجد گوهرشاد را بنا کرد. ولی پس از تیمور دشمنی بنام ازبکان که از نوادگان چنگیزخان در ماوراءالنهر بودند، بارها به خراسان حمله کردند و سرانجام حکومت تیموریان را منقرض کردند دو طایفه قراقویونلوها و آق قویونلوها نیز پس از انقراض تیموریان در شمال غربی ایران حکومت محلی تشکیل دادند.

 


سرگرمی وعلمی...
ما را در سایت سرگرمی وعلمی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : AFSHIN afshin1378 بازدید : 191 تاريخ : شنبه 7 بهمن 1391 ساعت: 21:53